مهمترین نکات برای خرید برنج

برنج قدیمی‌ترین و اصلی ترین ماده غذایی سفره ما ایرانی‌ها به شمار می رود.برنج را با ماست، خورشت، مرغ، گوشت، کباب و حتی شیر می‌خوریم.

اما خرید برنج به دلیل تنوع در ارقام و انواع و قیمت های مختلف و نجومی کار ساده ای نیست و این نقطه ضعف نیز برای برنجکار و برنج فروش و واردکننده برنج رو شده است و با بازار گرمی قیمت برنج را بالا می برند.

حالا که قیمت برنج به دلیل تنوع متفاوت و گران است و از طرفی دیگر به دلیل ضرورت عدم حضور در اجتماعات و مکان های پررفت و آمد خرید آنلاین برنج نیز رواج پیدا کرده است پس  بهتر است اطلاعات خود را درباره خرید برنج افزایش دهیم.

ویژگی های یک برنج مرغوب

یکی از مهمترین معیار‌های شناخت برنج مرغوب، دانه بلند بودن آن است. البته این بیشتر به ذائقه ایرانی برمی‌گردد. چراکه در قاره آمریکا برنج‌های ریزدانه را بیشتر می‌پسندند. البته باید توجه کرد که برنج‌های خارجی ممکن است در این زمینه شما را گول بزنند. چون به صورت نیم پخت بیشتر از برنج‌های داخلی قد می‌شکند، اما تنها خاصیت‌شان همین قد کشیدن است در حالی که برنج مرغوب ضمن برخوردار بودن از اندازه مناسب طعم و بوی بسیار مطبوعی دارد. به گونه‌ای که از هنگام خرید تا پخت می‌توان بوی آن را احساس کرد.

عطر برنج مورد دیگری است که باید مورد توجه قرار داد. برای این کار یک مشت برنج در بین دو دستتان قرار دهید و در آن بدمید. اینطوری می‌توان عطر برنج را حس کرد.

معیار خیلی آسان‌تر برای تشخیص برنج خوب، برنجی است که اندازه دانه‌های آن با هم تفاوت چندانی نداشته باشند. به طوری که اگر چند دانه آن را کنار هم بگذراید از نظر رنگ و اندازه دانه با هم تفاوتی نداشته باشند.

یکی از فاکتور‌های مهم برای یک برنج مرغوب این است که تا مدت‌ها بعد پخت خشک نشده و همان طعم اول را داشته باشد که البته این نکته را نمی‌توان از روی برنج خام تشخیص داد.

نحوه تشخیص نوع برنج

هرگز نمی‌توانید نوع دقیق برنج را قبل پخت بشناسید مگر اینکه متخصص این حوزه باشید. چرا که برنج بعد از پخت کیفیت خود را نشان می‌دهد و تازه قد می‌کشد. مخصوصا که امروزه با ترکیب انواع برنج‌ها به برنج‌های پر محصول رسیده‌اند، اما به طور کلی لازم است بدانیم هر کدام از انواع این برنج چه خصوصیاتی دارند.

مثلا برنج صدری خوش‌پخت است و تا مدت‌ها بعد پخت خشک نمی‌شود. برنج طارم اگر چه این قابلیت را ندارد در عوض عطر بیشتری نسبت به برنج صدری دارد. این دو نوع برنج، دانه بلند هستند، اما برنج گرد این امتیاز را ندارد و همانطور که از اسمش پیداست از نظر شکل ظاهری دانه کوتاه و چاق است.

حالا نکته ای که هنگام خرید برنج باید به آن توجه کرد این است که کدام برنج کیفیت بیشتری دارد؟

استان‌های مازندران، گیلان و گلستان رتبه‌های اول تولید برنج را دارند. طارم، صدری و هاشمی سه نوع از باکیفیت‌ترین برنج‌های شمال کشور هستند. انواع دیگری نیز وجود دارند که معمولا اصلاح ژنتیکی شده‌اند و به همین دلیل محصول بیشتری دارند و قیمت‌شان کمتر است.

تعدادی از برنج‌های پرمحصول با نام‌های فجر، خزر و ندا به فروش می‌رسند. از طرف دیگر در استان‌های فارس، خوزستان و ایلام در سطح نسبتا وسیعی برنج کشت می‌شود که به برنج جنوب معروف هستند. همچنین در اصفهان با نام لنجون، در ایلام با نام عنبربو، در دشت مغان و ... برنج کشت می‌شود که بعضا عطر و طعم خیلی خوبی دارند، اما به تولید انبوه نمی‌رسند.

انواع برنج ایرانی

برنج‌های ایرانی به چهار دسته کلی تقسیم می‌شوند: صدری، طارم، گرد و پرمحصول.

در بین این چهار نوع، برنج صدری از همه مرغوب‌تر است. عمدتا در گیلان کشت می‌شود و پروتئین بالایی دارد. به همین خاطر وقتی آن را در کف دستانتان مالش می‌دهید، چربی کمی که از برنج جذب دست می‌شود را احساس می‌کنید.

بعد از صدری، از برنج طارم اسم می‌برند با این تفاوت که برنج صدری کوتاه‌تر است و تا ساعت‌ها بعد از پخته شدن، خوش خوراک و نرم باقی می‌ماند. محل کشت برنج طارم عمدتا استان مازندران است. هر کدام از این‌ها خودشان به چند زیر شاخه تقسیم می‌شوند.

مثلا برنج صدری خود انواعی دارد مثل برنج صدری حسن سرایی (صدری ممتاز)، سالاری، دم سیاه، دم سفید، دم زرد، دم سرخ، علی کاظمی، هاشمی و شاهپسند. شانس بیشتر با برنج صدری دم سیاه بوده، چون بیشترین عطر را دارد، اما دانه‌های برنج صدری هاشمی بلندتر است.

برنج طارم هم انواع موسی طارم، طارم دیلمانی، طارم سنگی، طارم رشتی، اهلمی طارم، سنگ جو، طارم امیری، طارم محلی و رشتی سرد دارد. موسی طارم بیشترین عطر را دارد و دانه‌های طارم محلی بلندتر است.

انواع برنج گرد هم که عموما دانه‌های کوتاه و دایره شکلی دارند، بینام، حسنی، عنبربو، قصرالدشتی، چمپا بودار، غریب، محمدی، قشنگه و گرده است.

برنج پر محصول نوع متمایزی از برنج نیست و از ترکیب چند نوع برنج در موسسات تحقیقاتی به وجود می‌آید. معروف‌ترین انواع آن که در بازار موجود است، برنج فجر و برنج شیرودی هستند.

همچنین برنج‌های سرلاشه یا نیم‌دانه هم نوع مجزا نیستند بلکه تکه‌های کوچک هر نوع برنج اصلی را که برای حفظ مرغوبیت آن جدا می‌کنند، به عنوان برنج‌های لاشه یا نیم دانه فروخته می‌شوند. مثلا برنج طارم نیم‌دانه از این نظر که اصل طارم دانه بلند است، دانه‌های شکسته آن هم اندازه مطلوب برای پخت و پز را دارد، اما قطعا این برنج به مرغوبیت خود برنج طارم نیست.

برنج‌ها از لحاظ محل کشت طبقه‌بندی دارند. از آنجا که برنج در خیلی از مناطق کشور در حال کشت است، برآورد می‌شود که در 11 استان کشاورزانی به کشت برنج مشغول باشند، اما عموم برنج‌های فریدونکنار از مرغوبیت ویژه‌ای برخوردار هستند و قیمت بالاتری دارند.

انواع برنج خارجی

آمار نشان می‌دهد حدود 95 درصد برنج جهان در آسیای شرقی تولید می‌شود. کشور‌هایی مثل چین، هند، تایلند و فیلیپین و ... پرچمداران بیشترین تولید برنج در جهان هستند.

برنج‌های ایرانی به خاطر قیمت بالا نمی‌توانند مانع ورود این برنج‌های ارزانقیمت خارجی شوند. به همین خاطر است که این برنج‌ها بازار خود را در کشوری که مرغوب‌ترین برنج‌ها را کشت می‌کند حفظ کرده‌اند.

در بازار ایران حتی برنج‌های اروگوئه‌ای را هم می‌توان با نازل‌ترین کیفیت و کمترین قیمت پیدا کرد. اگر بخواهیم برنج‌های خارجی را نظر کیفیت رتبه‌بندی کنیم، برنج هندی در صدر جدول قرار می‌گیرد و بعد از آن برنج‌های تایلندی و پاکستانی. در آخر هم برنج‌های تولید شده در کشور‌های آمریکای جنوبی مثل آرژانتین و اروگوئه که به عنوان کم کیفیت‌ترین برنج‌ها شناخته می‌شوند.

تفاوت برنج ایرانی با خارجی

برنج‌های خارجی شفاف و شیشه‌ای هستند و برنج‌های ایرانی مات و مایل به کرم. برنج را باید بو کرد.

رازهایی درباره خرید برنج

گوجه‌سبز را نباید روز‌های اول که به بازار می‌آید خرید، چون قیمت نوبرانه دارد. لباس را هم در غیر فصل خودش می‌توان ارزان‌تر خرید. در مورد برنج نیز چنین نکاتی وجود دارد. مهمترین نکته در مورد برنج این است که تا جای ممکن باید آن را بدون واسطه خرید. در هر مرحله هزینه‌هایی مانند حمل‌و‌نقل و بسته‌بندی روی قیمت برنج می‌آید، دلال هم سود خود را می‌گیرد و به علاوه در هر دست از کیفیت برنج کاسته می‌شود و قاطی پیدا می‌کند.

بر این اساس فصل برداشت برنج اواخر مردادماه است. هر چه از مرداد بگذریم، قیمت برنج با شیب افزایشی ملایم در بازار‌های فروش روبرو می‌شود.

معمولا برنج در پایان فصل زراعی کمتر در بازار عرضه می‌شود و فروشندگانی که هنوز در انبارهایشان برنج تابستان دارند، آن را به قیمت بالا به مشتری می‌فروشند. در کنار کاهش عرضه، هزینه یک سال انبارداری و خواب سرمایه هم از دلایل دیگر افزایش قیمت این غله محبوب ایرانی است.

منبع: تیتر برتر